1
دانشجوی دکتری، گروه فقه و حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
2
استادیار، گروه فقه و حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
10.22034/ejs.2023.364272.1308
چکیده
زمینه و هدف: مالکیت از جمله مهمترین مباحث حقوقی است که مورد حمایت قوانین اساسی و عادی کشورها قرار گرفته است هدف از این پژوهش مبانی فقهی تملک اموال و املاک توسط ستاداجرائی فرمان حضرت امام خمینی(ره) است. مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای استفاده‌شده است. ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است. یافته‌ها: در سیستمهای حقوقی عرفی، مصادره غالباً یک نوع مجازات است، خواه مجازات اصلی و یا مجازات تکمیلی. اما مصادره هایی که به فرمان امام خمینی صورت گرفته ، ماهیت حقوقی دارد. به نظر ایشان حقیقت مصادره های انجام شده، استرداد اموال عمومی به بیت المال، یا تقاصّ و مانند آن است. نتیجه‌گیری: امام خمینی (ره) مصادره اموال را بر مبنای مبانی فقهی و حقوقی صحیح دانسته اند.ا همواره مصادره را به خاطر غصب اموال عمومی و غارت بیتالمال و بدهی به ملت جایز شمردند اما او بارها مصادره اموال مشروع را به خاطر این که با موازین اسلامی ناسازگار است مشروع ندانسته و در نهایت طی فرمانی از مسئولان خواسته است با جدیت از مصادره اموال مشروع جلوگیری نمایند. به نظر ایشان حقیقت مصادرههای انجام شده، استرداد اموال عمومی به بیت المال، یا تقاصّ و مانند آن مشروع است.
)