بررسی و نقد گستره نظارتی دیوان محاسبات بر اجرای بودجه در نظام حقوقی کشور

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،ایران.

3 استاد گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

4 استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.22034/ejs.2023.385571.1380

چکیده

زمینه و هدف: در دهه‌های گذشته مردم با مبارزات خود، دولت‌ها را مجبور کردند تا اخذ مالیات و سایر منابع درآمدی خود و چگونگی هزینه­کرد آن را بر اساس موازین قانونی کسب کنند.
مواد و روش­ ها: تحقیق حاضر از نوع نظری و ‌روش آن به ­صورت توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتاب­خانه ‏ای و با مراجعه به اسناد، کتاب­ها و مقالات صورت گرفته است.
 یافته­ ها: در تمام نظام‌های سیاسی که بر مبنای دموکراسی بنا نهاده شده‌اند؛ مردم از طریق نمایندگان خود در پارلمان، بودجه دولت را تصویب و بر نحوه و چگونگی هزینه­ کرد و اجرای دقیق قانون بودجه نظارت می‌کنند. دولت‌ها در این زمینه مسئول و پاسخ­گوی نمایندگان مردم در پارلمان هستند.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.
نتیجه ­گیری­: فرانسه، اولین مؤسس دیوان محاسبات و از پیشرفته­ ترین کشورها از لحاظ حقوق اساسی است. مقایسه تطبیقی نحوه نظارت پارلمان آن بر اجرای بودجه با نظام حقوقی ایران می‌تواند در ارتقای نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی بر اجرای بودجه مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات