بررسی مسئولیت سهامداران در قبال بدهی شرکت در حقوق تجارت ایران با رویکرد تطبیقی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

10.22034/ejs.2023.420335.1572

چکیده

زمینه و هدف: مسئولیت سهامداران در شرکت‌های سهامی از موضوعات محل بحث و نظر است. خلأ عبور از شخصیت حقوقی شرکت در حقوق ایران مشهود است و انجام پژوهش­ هایی از این دست که به­ صورت تطبیقی این موضوع را با حقوق انگلیس و آمریکا بررسی کند، می‌تواند زمینه لازم برای توجه قانون‌گذار به آن را فراهم کند. هدف مقاله حاضر بررسی مسئولیت سهامداران در قبال بدهی شرکت در حقوق تجارت ایران با رویکرد تطبیقی است.
مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی است. مواد و داده‌ها نیز کیفی است و از فیش‌برداری در گردآوری مطالب و داده‌ها استفاده ‌شده است.
ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است.
یافته‌ها: یافته‌های تحقیق حاکی از این است که در حقوق کشورهایی چون انگلیس و آمریکا، سهامداران مطابق نظریه گذر از شخصیت حقوقی شرکت، در قبال بدهی شرکت مسئولیت دارند؛ ولی در قانون تجارت ایران، نظریه عبور از شخصیت حقوقی شرکت مورد توجه قرار نگرفته است. با وجود این، سهامداران بر اساس سهام اسمی­ شان طبق نظریه مسئولیت مدنی در قبال بدهی­ های شرکت مسئول هستند.
نتیجه:  گذر از شخصیت حقوقی شرکت راهکاری برای مقابله با سوءاستفاده از نهاد مسئولیت محدود و شخصیت حقوقی شرکت‌هایی از این‌ دست است. البته با وجود عدم تصریح قانونی به استثنائات قاعده مسئولیت محدود، نباید آن را مطلق و نامحدود پنداشت. از جمله مواردی که می‌توان آن را به‌عنوان استثنای قاعده مسئولیت محدود نام برد، استثنای «تقلب» است. مفهوم نظریه منع سوءاستفاده از حق و منع «حیله و تقلب» ریشه در قاعده فقهی لاضرر دارد و از طریق ماده 132 قانون مدنی و دیگر موادی که به نظر ماده 132 بر آن‌ها سایه افکنده است در نظام حقوقی ایران انعکاس یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فصلنامه علمی مطالعات فقه اقتصادی
دوره 5، شماره ویژه (ویژه نامه فقه و حقوق نو 1402) - شماره پیاپی 5
فصلنامه علمی مطالعات فقه اقتصادی
شهریور 1402
صفحه 847-866

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار