تأثیر نظام مالیاتی ایران بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با تاکید بر شفافیت مالیاتی

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

گروه حقوق بین‌الملل، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/ejs.2023.357644.1281

چکیده

زمینه و هدف: سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، امری ضروری برای کشورها و از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی کشور و منبع درآمدی برای کشور میزبان از طریق دریافت مالیات است. اصولاً سرمایه‌گذار خارجی با ایده کسب سود بیشتر و هزینه کمتر، به بررسی جوانب امر پرداخته و در صورت احراز این موضوع، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید.
مواد و روش­ ها: این تحقیق از نوع نظری بوده ‌روش تحقیق به­صورت توصیفی تحلیلی می‏باشد و روش جمع‏آوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‏ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
یافته­ ها: شفافیت قوانین مالیاتی کشور میزبان و هماهنگ با سرمایه‌گذاری، مؤلّفه مهمی در جذب سرمایه خارجی برای رونق اقتصادی کشور و مجرایی کارآمد و اثربخش برای اخذ مالیات و تأمین درآمد عمومی است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.
نتیجه ­گیری: این مقاله با استقراء در رویه مالیاتی و قیاس در مقررات مربوطه و با ترکیب مفاهیم و قواعد و تحلیل موضوع، نتیجه می‌گیرد که اصلاح نظام مالیاتی، یکی از ابزارهای تشویق سرمایه‌گذاری خارجی در ایران برای رونق اقتصادی و متعاقباً توسعه منابع اخذ مالیات است.

کلیدواژه‌ها


- آخوندی، احمد. مجموعه کامل قوانین و مقررات 
مالیاتی 1401 ،تهران، سخنوران، 1401.
- افضلی، عبدالرحمن، »فساد اداری و تأثیر آن بر 
توسعه: علل - پیامدها و راهکارهای برونرفت«، 
مجله حقوقی بینالمللی نشریه مرکز امور حقوقی
بینالمللی ریاستجمهوری، شماره چهل و پنجم،
.1390
- پیران، حسین، مسائل حقوقی سرمایهگذاری
بینالمللی، تهران، گنج دانش، 1393.
- جعفری، یاسر، »موانع سرمایهگذاری خارجی در 
حقوق ایران«، دانشگاه علوم قضایی و خدمات 
اداری، پایاننامه ارشد گرایش حقوق شرکتهای
تجاری، 1395.
- جاللی، محمد، ضیایی، رضوان، »نقش 
آمبودزمانها در توسعه و ارتقای مردمساالری«،
فصلنامه پژوهش حقوق عمومی دانشگاه عالمه 
طباطبایی، شماره سی و نهم، 1392.
- جلیلی، محدثه، خوشدلی، فاطمه، »گزارش 
راهبردی شفافیت در نظام مالیاتی ایران«، مرکز 
بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری، 1397.
- رحیمی، حمید، نیاورانی، صابر، جاللی، محمد،
یاوری، اسداهلل، »شاخصههای شفافیت و مبارزه با 
فساد و تأثیر سنجهها و موازین بینالمللی«،
پژوهشهای اخالقی )انجمن معارف اسالمی ایران(، 
شماره دوم، 1399.
- رستمی، ولی، اسدزاده، وحید، »بررسی حقوقی
تأثیر مالیات بر سرمایهگذاری خارجی«،
پژوهشنامه مالیات، دوره بیست و پنج، شماره سی 
و سوم، 1396.
- رستمی، ولی، محمدی، فاطمه، رنجبر، مسعود،
»بررسی حقوقی نقش مالیات بر توسعه سیاسی و 
دموکراسی«، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی
دانشگاه تهران، دوره چهل و هفت، شماره سوم، 
.1396
- سلمانی بیشک، محمدرضا، شاهویردی
دولتآباد، امیر، باستان، فرانک، »بررسی اثرات 
درآمد مالیاتی و امنیت اقتصادی در ایران )رهیافت
متقابل علیت در دادههای زمانی(«، فصلنامه 
سیاستهای مالی و اقتصادی، دوره دو، شماره
هفتم، 1393.
- عسکری، علی، »کالبدشکافی اصالح نظام مالیاتی
کشور: چالشها، برنامهها و عملکرد نظام مالیاتی«،
فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی ویژه کارنامه 
اقتصادی دولت، دوره یک، شماره دوم، 1392.
- قنبری جهرمی، محمدجعفر، عباسی، سعید،
»نظام مالیاتی بینالمللی ایران: قواعد ناکافی«، در: 
مجموعه مقاالت هشتمین همایش سیاستهای
مالی و مالیاتی ایران، تهران، 1393.
- کاویانی، امیرسعید، مشهدی، علی، عطریان،
فرامرز، »تحلیل الیحه جامع شفافیت و تأثیر آن بر 
کاهش فساد و ارتقای سالمت نظام اداری«،
فصلنامه علمی تحقیقات حقوقی بینالمللی، شماره 
پنجاهم، 1399.
تأثیر نظام مالیاتی ایران بر سرمایهگذاری مستقیم ... حیدری و همکاران / 285
- مظلوم رهنی، علیرضا، قانون تشویق و حمایت
سرمایه گذاری خارجی جمهوری اسالمی ایران به 
انضمام آییننامه اجرایی و قانون سرمایهگذاری
خارجی جمهوری خلق چین به سه زبان فارسی،
انگلیسی و چینی، تهران، حقوقی، 1399.
- نظری، علیرضا، فدایی، ایمان، »آسیبشناسی
نظام مالیاتی ایران«، فصلنامه سیاستهای مالی و 
اقتصادی، شماره چهارم، 1392.
منابع التین
- Bertelsmann Transformation Index, 
available at: https://www.btiproject.org/en/methodology.html, nd.
- Bertelsmann Transformation Index, 
available at: https://btiproject.org/en/downloads, 2020.
- BTI Transformation Index, available at: 
https://btiproject.org/en/methodology/2018
- Canare, Tristan, "The effect of corruption 
on foreign direct investment inflows: 
Evidence from a panel of Asia-Pacific 
countries", in: Chris Rowley, Marie dela 
Rama, The Changing Face of Corruption in 
the Asia Pacific Current Perspectives and 
Future Challenges, Elsevier inc., 2017.
- Demin, Alexander V., "Certainty and 
Uncertainty in Tax Law: Do Opposites 
Attract? ", MDPI, Vol. 9, No. 4, 2020.
- Furman, Jason, The Concept of Neutrality 
in Tax Policy: Testimony Before the U.S. 
Senate Committee on Finance Hearing on 
“Tax: Fundamentals in Advance of 
Reform”, The Brookings Institution, 2008.
- Hardoon, Deborah, Finn Heinrich, BRIBE 
PAYERS INDEX, Transparency 
Internationa, 2011.
- Kaufmann, D., Kraay, A. & Mastruzzi, M. 
”The Worldwide Governance Indicators: 
Methodology and Analytical Issues", 
Hague J Rule Law, Vol. 3, 2021.
- Megersa, K., Tax Transparency for an 
Effective Tax System. K4D Helpdesk 
Report 942, Brighton, UK: Institute of 
Development Studies, 2021.
- OECD, Addressing the Tax Challenges of 
the Digital Economy, Action 1 - 2015 Final 
Report, OECD/G20 Base Erosion and 
Profit Shifting Project, OECD Publishing, 
Paris, 2014.
- Ohlsson Hilding, Marcos, "Impact of 
corruption on FDI.A cross country analysis 
", Master thesis within Economics, 
Jonkoping international business school, 
jonkoping university, 2007.
- O’Leary, Donal, The Role of 
Transparency International in Fighting 
Corruption in Infrastructure Prepared for 
Annual bank conference on development 
economics, tokyo, 2006.
- Otieno, Richard, Taxation, Nairobi, 
Strathmore University Press, 2009.
- Rubery, J., Keizer, A, & Grimshaw, D., 
"Flexibility bites back: the multiple and 
hidden costs of flexible employment 
policies", Human Resource Management 
Journal, Vol. 26, No. 3, 2016.
- The world bank, available at: 
https://info.worldbank.org/governance, nd.
- The world bank, available at: 
https://databank.worldbank.org/source/wor
ldwide-governance-indicators, 2021.
- Transparency international, available at: 
https://www.transparency.org, nd.
- Transparency international, available at:
286 /فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، دوره چهارم، شماره چهارم، زمستان 1401 1400 
https://www.transparency.org/en/cpi/2020/
index/nzl, 2021
- Yuanyuan Wen, Hongtao Li, Xuan Du, 
Yang, Kaijun, "Analytical approach to winwin game analysis for Chinese and 
Japanese development assistance strategies 
in Africa", Ecological Indicators, Vol. 96, 
2018