استادیار گروه الهیات فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران.
10.22034/ejs.2022.345642.1243
چکیده
زمینه و هدف: جزای نقدی ازجمله مجازات‌هایی است که تحت تأثیر ناکارآمدی و هزینه زا بودن مجازات حبس به‌عنوان یک نوع از مجازات‌های جایگزین بیش‌ازپیش موردتوجه قرارگرفته است. در این مقاله تلاش شده به بررسی مجازات جزای نقدی از منظر فقه اقتصادی پرداخته شود. مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است. ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است. یافته‌ها: یافته‌ها بر این امر دلالت دارد که مجازات جزای نقدی دارای ابعاد اقتصادی مهمی از منظر تحلیل اقتصادی حقوق است. جزای نقدی نه‌تنها هزینه مجازات حبس و نگهداری زندانیان را برای دولت به همراه ندارد که می‌تواند منبع تأمین درآمد برای دولت نیز باشد. از طرفی جنبه بازدارندگی و ارعاب داشته و لذا با پیشگیری از تکرار جرم، هزینه تعقیب و محاکمه و رسیدگی را بر قوه قضائیه تحمل نمی‌کند. نتیجه‌گیری: با چنین ابعاد اقتصادی مهمی، به‌عنوان نتیجه بحث می‌توان گفت که در قالب تفسیر موسع از تعزیر از منظر فقهی امکان گسترش مجازات جزای نقدی، به‌ویژه در خصوص جرائم ارتکابی با انگیزه مالی وجود داشته و لازم است قانون‌گذار بیش از پیش به استفاده از مجازات جزای نقدی روی آورد.
)