مبانی فقهی رفاه عمومی و جایگاه آن در حکومت اسلامی

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه فقه و حقوق، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

2 .استادیار گروه حقوق، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران.؛ مدرس مدعو واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

3 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات ایران

4 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران

10.22034/ejs.2022.325060.1131

چکیده

زمینه و هدف: رفاه عمومی که به معنای بهره‌مندی پیوسته و متعادل مردم از امکانات مادی به صورت مشروع و معقول است، همواره مورد توجه مکاتب بشری و الهی و تصمیم‌گیران جوامع، بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مبانی فقهی رفاه عمومی و تبیین جایگاه آن در حکومت اسلامی است.
مواد و روش‌ها: ‌روش پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی بوده و جمع‏آوری اطلاعات بصورت کتابخانه‏ای است.
یافته‌ها: شرع اسلام به عنوان مکتبی الهی، رفاه عمومی را در قالب مفاهیمی هم‌چون عدل، یاری رساندن به نیازمندان، محرومین و مستمندان، مورد توجه قرار داده است. با نگاهی عمیقتر به مقاصد شارع حکیم، مشخص میگردد در وضع احکام شرعی توجه فراوانی به رفاه عمومی شده است.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری مورد توجه بوده است.
نتیجه‌گیری: براساس سیاست‌گذاری‌های کلان اسلام، رفاه عمومی در شرع اسلام درقالب مفاهیمی همچون عدل، یاری رساندن به نیازمندان، محرومین و مستمندان و تامین امنیت و آزادی آن‌ها متبلور شده و به عنوان یکی از مقاصد شرع، مطرح می‌گردد. وارسی‌های رفاه عمومی در شرع اسلام نشان از آن دارد که در کنار رفاه مادی، رفاه معنوی نیز مدنظر قرار گرفته به گونه‌ای که هر دو بعد جسمی و روحی انسان را در بر می‌گیرد. نگرش اجتماعی به احکام اسلام، موجب می‌گردد حاکم جامعه اسلامی بتواند با مدیریت زکات، خمس، وقف، صدقات و قرض الحسنه گام‌های مهمی را در تحقق رفاه عمومی بردارد.

کلیدواژه‌ها

فصلنامه علمی مطالعات فقه اقتصادی
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 12
فصلنامه علمی مطالعات فقه اقتصادی
فروردین 1401
صفحه 73-90

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار