مبانی حقوق مدرن و سنتی

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 گروه حقوق دانشگاه شاهد

2 کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران

چکیده

حقوق مدرن و حقوق سنتی به‌ عنوان دو پارادایم، ویژگی، ماهیت، آثار و منابع متفاوتی از هم دارند. این تفاوت و اختلافات را باید بیش از هر چیز ناشی از دگرگونی بینش آدمیان در دوره تجدد، نسبت به دوره سنتی دانست و دامنه این دگرگونی به اندازه ای بوده است که مفاهیم کاربردی و بنیادین و همچنین پیش فرض های حقوق سنتی و حقوق مدرن را، ناآشنا و نامأنوس قرار داده است و گویی هیچ محمل مشترکی بین آن دو ارائه نمی دهند. اما این اختلاف نه تنها در مفاهیم بنیادین و اصول حقوقی خود را نشان می دهد بلکه در حوزه ادله و حجیت منابع حقوق نیز کشیده شده است و به‌این‌ترتیب شکافی عمیق بین آنها ایجاد نموده است. بررسی عناصر و مؤلفه های حقوق مدرن و حقوق سنتی موضوع این مقاله می باشد.حقوق مدرن و حقوق سنتی به‌عنوان دو پارادایم، ویژگی، ماهیت، آثار و منابع متفاوتی از هم دارند. این تفاوت و اختلافات را باید بیش از هر چیز ناشی از دگرگونی بینش آدمیان در دوره تجدد، نسبت به دوره سنتی دانست و دامنه این دگرگونی به اندازه‌ای بوده است که مفاهیم کاربردی و بنیادین و همچنین پیش‌فرض‌های حقوق سنتی و حقوق مدرن را، ناآشنا و نامأنوس قرار داده است و گویی هیچ محمل مشترکی بین آن دو ارائه نمی‌دهند. اما این اختلاف نه تنها در مفاهیم بنیادین و اصول حقوقی خود را نشان می‌دهد بلکه در حوزه ادله و حجیت منابع حقوق نیز کشیده شده است و به‌این‌ترتیب شکافی عمیق بین آن‌ها ایجاد نموده است. بررسی عناصر و مؤلفه‌های حقوق مدرن و حقوق سنتی موضوع این مقاله می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


* امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد اول، تهران، انتشارت اسالمیه تهران، .1340
* آلتمـن، انـدرو، درآمـدی بـر فلسـفه حقـوق، ترجمـه بهـروز جندقـی، موسسـه آموزشـی پژوهشـی 
امـام خمینـی، .1385
* بوالنـژه، ژان، »اصـول حقوقـی و جایـگاه آن در حقـوق موضوعـه«، ترجمـه دکتـر علیرضـا محمـدزاده 
وادقانـی، مجلـه دانشـکده حقـوق و علـوم سیاسـی دانشـکده تهـران، شـماره سـی و ششـم، .1376
* جاویـد، محمـد جـواد، انـواری، محمدعلـی، »مفهـوم شناسـی حـق و تکلیـف انسـانی در عصـر قدیـم 
و جدیـد غربـی«، فصلنامـه حقـوق، مجلـه دانشـکده حقـوق و علـوم سیاسـی، شـماره چهلـم، .1386
* جوادی آملی، عبداهلل، فلسفه حقوق بشر، بنیاد علوم وحیانی اسراء، .1393
* جــوادی آملــی، عبــداهلل، منزلــت عقــل در هندســه معرفــت دینــی، بنیــاد علــوم وحیانــی اســراء، 
.1386
* حلــی، جمالالدیــن، کشــف المــراد فــی شــرح تجریــد اعتقــاد، موسســه االعامــی للمطبوعــات، 
بیــروت، 1399 ه.ق.
* دقیق، معین، »عقل اجتماعی و عقل جمعی، مجله کوثر معارف«، شماره هجدهم، 1390
* دهلوی، شاه ولیاهلل، حجتاهلل البالغه، جلد اول، دارالجیل، 1426 ه.ق
* راسـخ، محمـد، »حـق و تکلیـف در عصـر قدیـم و جدیـد، مجلـه بازتـاب اندیشـه«، شـماره سـی و 
سـوم، .1381
* راســخ، محمــد، بنیــاد نظــری اصــاح نظــام قانونگــذاری، تهــران، مرکــز پژوهشهــای مجلــس 
شــورای اســامی، .1384
* زرقانـی، سـید مهـدی، اخالقـی، الهـام، »تحلیـل ژانـر شـطح بـر اسـاس نظریـه کنـش گفتـاری«، دو 
فصلنامـه علمی-پژوهشـی ادبیـات عرفانـی دانشـگاه الزهرا، شـماره ششـم، .1391
* زنگنـه، صبـاح، »معرفـی کتـاب: فقـه خالفـت و تحـوالت آن نوشـته اسـتاد عبدالـرزاق سـنهوری«، 
مجلـه وکالـت، شـماره بیسـت و نهـم، .1385
* شـهابی، مهـدی، »از حقـوق سـنتی تـا حقـوق مـدرن، تأملـی در مبانـی تحـول نظـام حقوقـی«، 
نامـه مفیـد، شـماره هفتـاد و ششــم، .1388
* صرامــی، ســیفاهلل، احــکام مرتــد از دیــدگاه اســام و حقــوق بشــر، تهــران، مرکــز تحقیقــات 
اســتراتژیک ریاســت جمهــوری، .1376
* طاهری عراقی، احمد، »تقسیمبندی علوم از نظر غزالی«، مجله معارف، شماره سوم، .1363
* عیوضــی، محمدرحیــم، بــاب گــوره، حســامالدین، »جامعهشناســی سیاســی: تحــول مفهــوم 
شــهروندی و ظهــور شــهروند جهانــی سیاســت«، شــماره چهــل و ســوم، .1391
* کلی، جان، تاریخ مختصر حقوقی در غرب، ترجمه محمد راسخ، طرح نو، .1388
مبانی حقوق مدرن و سنتی
28 فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی/ سال اول، شماره دوم، پاییز 1398
* الئوسـت، هانـری، »خالفـت و دولـت«، مترجـم ابوالفضـل قاضـی، مجلـه دانشـکده حقـوق و علـوم 
سیاسـی، شـماره سـوم، .1390
* الماسی، نجادعلی، تعارض قوانین، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، .1368
* مرکــز مالمیــری، احمــد، حاکمیــت قانــون، مفاهیــم، مبانــی و برداشــتها، تهــران، مرکــز 
پژوهشهــای مجلــس شــورای اســامی، .1385
* مصبـاح یـزدی، محمدتقـی، فلسـفه اخـاق، انتشـارات مؤسسـه آموزشـی و پژوهشـی امـام خمینـی، 
.1391
* نراقــی، آرش، درس گفتارهــای فلســفه حقــوق در موسســه توانــا، لنــدن، موسســه آموزشهــای 
مدنــی، .