آثار نکاح در شرایط ابتلای زوج به بیماری مشرف به موت در فقه و حقوق ایران

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران.

3 استادیارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران

10.22034/ejs.2022.326030.1138

چکیده

زمینه و هدف: یکی از موضوعات مهم در عالم حقوق، جلوگیری از سوءاستفاده از حق می‌باشد. نهاد نکاح با توجه به این‌که دارای ماهیتی غیرمالی با آثار مالی فراوان می‌باشد؛ امکان سوءاستفاده از حق را در برخی موارد فراهم می‌کند. یکی از موارد مزبور ازدواج در شرایط ابتلای زوج به بیماری می‌باشد که در پژوهش حاضر به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مواد و روش‌ها: این تحقیق از نوع نظری بوده ‌روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می‏باشد و روش جمع‏آوری اطلاعات بصورت کتابخانه‏ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
یافته‌ها: در حقیقت بیماری ها را می توان به دو دسته تقسیم نمود. دسته اول بیماری هایی که در مدت کوتاه منجر به مرگ می شوند. مسلما این بیماری ها مشمول ماده 945 ق.م می باشد. دسته دوم بیماری هایی که پس از مدت طولانی سبب فوت می شوند. این بیماری ها هم خود به دو دسته تقسیم شده اند؛ بیماری هایی که شخص مدت طولانی از زمان نکاح تا فوت دچار آن می باشد. به نظر می رسد این بیماری ها مشمول ماده 945 ق.م. قرار نمی گیرند.
نتیجه‌گیری: در ماده 945 قانون مدنی قانون‌گذار برای جلوگیری از سوءاستفاده از حق، زوجه را با شروط مذکور از ارث محروم دانسته است. اما باید در نظر داشت علاوه بر ارث، نکاح آثار مالی دیگری همانند نفقه، مهریه، اجرت‌المثل و... دارد. از این رو پوشش دادن خلاءهای مذکور توسط قانون‌گذار، برای افزایش شفافیت لازم و ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها