بررسی تطبیقی قرارداد وام های سلف بانکی ایران با عقد سلم فقهی و شروط صحت آن در مذاهب

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته حقوق، تهران، ایران

2 استادیار، عضو هیئت علمی تمام وقت، تهران، ایران

3 دانشیار، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ایران

10.22034/ejs.2024.435083.1661

چکیده

زمینه و هدف: پیش خرید نقدیِ محصولات واحدهای تولیدی به قیمت معین است که به منظور تأمین قسمتی از سرمایه در گردش واحدهای تولیدی بکار گرفته می شود. بنابر تعاریف فقها، بیع شیء موصوف فی الذّمة و به لفظِ سَلَم یا سَلَف؛ یا خریدِ مال مدّت دار به نقد دانسته شده است.

مواد و روش: این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقاالت صورت گرفته است.

ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

یافته ها: عقود بانکی فعلی مربوط به دریافت وام سلف از جانب بانکهای ایران شروطی دارد که با توجه به تعاریف فقهی بیع سَلَم و شروط صحّت آن؛ در می یابیم که تفاوت های موجود میان عقود بانکی در بانکهای ایران و قوانین فقهی بیع سَلَم، و اختلاف در شروط اعطای وام سَلَف از جانب بانکها، و شروط ثمن و کالا در صحّت بیع سلم، سبب فساد عقود سَلَم میان بانکها و مشتریان می شود.

نتیجه: در بازپرداخت وام سلف بانکی، مسلم فیه (کالا) که بصورت غیر منقول معامله می گردد، مانند بیع نقد به نقد به علاوه سودی از پیش تعیین شده تغییر می یابد، یعنی در این عقود بانکی، مسلَم إلیه کالا را می فروشد و در ازای مبیع که از قیبل محصول یا صنعت است، پول نقد را به ربّ السّلم تسلیم می کند که بر خلاف یکی از شروط صحّت مسلم فیه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات