نقش بخش‌نامه‌ها و تصمیمات رئیس قوه قضائیه در مبارزه با جرایم اقتصادی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ایران

2 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

3 استادیار گروه حقوق، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

10.22034/ejs.2024.399934.1461

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به تحولات اقتصادی شاهد اتخاذ سیاست‌های کیفری در مبارزه با جرایم اقتصادی می باشیم. به همین منظور روسای قوه قضائیه، آئین نامه هایی را تدوین نمودند که در مسیر درست و گاهاً نادرستی برای مبارزه با جرایم اقتصادی قرار گرفته­ اند. هدف از این پژوهش تحلیل نقش آئین نامه های صادر شده از طرف روسای قوه قضائیه برای مبارزه با جرایم اقتصادی است.
مواد و رو­ش­ ها: پژوهش از نوع نظری و روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است. گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای با مراجعه به کتب و مقالات می باشد.
ملاحظات اخلاقی: در تمامی مراحل نگارش مقاله، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است.
یافته ­ها: یافته­ها حاکی از این است که آیین نامه ­های صادر شده تمایل به مجازات داشته ­اند که نشان­دهنده سرکوب گرا بودن مجرمین، افتراقی بودن و تشکیل محاکم ویژه اقتصادی است.
نتیجه: در راستای اجرای این بخش­نامه­ ها نتایج مثبت و منفی ایجاد شده است که حاکی از تصمیمات متفاوت روسای قوه قضائیه می­باشد، برای مبارزه با جرایم اقتصادی در سال ­های اخیر محاکم ویژه اقتصادی را شاهد هستیم که شاید بتوان گفت قوه قضائیه در مسیر مبارزه قرار گرفته است.
زمینه و هدف: با توجه به تحولات اقتصادی شاهد اتخاذ سیاست های کیفری در مبارزه با جرایم اقتصادی می باشیم. به همین منظور روسای قوه قضائیه، آئین نامه هایی را تدوین نمودند که در مسیر درست و گاهاً نادرستی برای مبارزه با جرایم اقتصادی قرار گرفته ­اند. هدف از این پژوهش تحلیل نقش آئین نامه های صادر شده از طرف روسای قوه قضائیه برای مبارزه با جرایم اقتصادی است.
مواد و رو­ش­ها: پژوهش از نوع نظری و روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است. گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ایی با مراجعه به کتب و مقالات می باشد.
ملاحظات اخلاقی: در تمامی مراحل نگارش مقاله، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است.
یافته­ها: یافته­ها حاکی از این است که آیین نامه های صادر شده تمایل به مجازات داشته­اند که نشان­دهنده سرکوبگرا بودن مجرمین، افتراقی بودن و تشکیل محاکم ویژه اقتصادی است.
نتیجه: در راستای اجرای این بخش­نامه­ها نتایج مثبت و منفی ایجاد شده است که حاکی از تصمیمات متفاوت روسای قوه قضائیه می­باشد، برای مبارزه با جرایم اقتصادی در سال­های اخیر محاکم ویژه اقتصادی را شاهد هستیم که شاید بتوان گفت قوه قضائیه در مسیر مبارزه قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- احمدی، نعمت، جاذبه و دافعه آیت­الله شاهرودی، رئیس قوه قضائیه، نشریه حافظ، شماره 15، 1384.
- اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، تهران، نشر میزان، چاپ بیست و نهم، جلد اول، 1392.
- باقری نژاد، زینب، اصول آئین دادرسی کیفری، انتشارات خرسندی، چاپ اول، 1394..
- ثناپور، علی، تحلیل سیاست جنایی قانون­گذار ایران در کنترل جرایم اقتصادی، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشکده فنی مهندسی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نورآباد ممسنی، 1398.
- جعفری، امین، حقوق کیفری کسب و کار، موسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش، چاپ اول، 1393.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چاپ ششم، 1372.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دانشنامه حقوقی، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم، جلد دوم، 1375.
- خانی، علی، کاستی­های سیاست کیفری تقنینی ایران در قبال مفاسد اقتصادی، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق، 1392.
- راسخ، محمد، نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی، انتشارات دراک، 1388.
- رضاخواه منجیلی، مریم، نقش قضایی ریاست قوه قضائیه و تطور آن در نظام کیفری ایران، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه محدث نوری، 1397.
- شیخ طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن، النهایه، نشر دارالکتاب العربی، 1400 ق.
- صبحی، محمود، بررس جایگاه و نقش رئیس قوه قضائیه در سیاست جنایی ایران، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز، پردیس خودگردان، 1397.
- طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری، سمت، چاپ بیست و پنجم، 1401
- کلانتری خلیل آباد، عباس، احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری، سال چهارم، شماره 51، 1395.
- کاتوزیان، ناصر، حکومت قانون و جامعه مدنی، کانون؛ ماهنامه حقوق کانون سردفتران و دفتریاران، شماره 75، 1386.
- مالمیر، محمود، سلطانی فرد، حسین، عالی پور، حسن، آئین دادرسی جرائم اقتصادی؛ پیوند محتوا
و شکل، مجله مطالعات حقوقی، دوره دهم، شماره 3، 1397.
- مولوی، علی، نقش رسانه­ها در دادرسی جرائم اقتصادی، دانشکده حقوق دانشگاه قم، 1398.
- نجفی، صاحب الجواهر، محمدحسن، جواهر الکلام، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1404.
- نجفی اسفاد، مرتضی، محسنی، فرید، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ناشر انتشارات بین­المللی الهدی، 1379.
- هدایت­‌نیا، فرج‌الله، رواق اندیشه، جایگاه دیوان عدالت در رسیدگی به شکایات مردم، مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، ۱۳۸۱.
 
سایت­ ها:
www.qombar.ir اکتبر 2019