تشریفات مربوط به مطالبه ی مهریه توسط زوجه با تاکید برمقررات جدید

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، حقوق خصوصی،گروه حقوق، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

2 استاد،گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

3 استاد، گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

10.22034/ejs.2023.378647.1349

چکیده

زمینه و هدف: یکی از حقوق مالی که در ضمن عقد نکاح برای زن ایجاد می­شود، مهریه است. در پژوهش حاضر به بررسی تشریفات و سازوکارهای مطالبه مهریه توسط زوجه در پرتو تحولات قانونی جدید از جمله بخشنامه رئیس قوه قضائیه و قانون برنامه پنج­ ساله سوم توسعه پرداخته خواهد شد.
مواد و روش ­ها: ‌روش آن به صورت توصیفی تحلیلی می‏باشد؛ و روش جمع ‏آوری اطلاعات بصورت کتابخانه ‏ای و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.
یافته­ ها: یافته­ های پژوهش حاضر نشان می­دهد که بخشنامه رئیس قوه قضائیه در راستای بند ب ماده 113 قانون برنامه پنج­ ساله ششم توسعه در راستای مراجعه زوجه به اداره ثبت اسناد جهت وصول مهریه با حق زوجه در مراجعه مستقیم به دادگاه در چهارچوب قواعد عام قانون آیین دادرسی مدنی چالش­ های عملی را ایجاد می­نماید.
ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.
نتیجه ­گیری: چنانچه مهریه مستند به سندرسمی باشد، زوجه لزوما باید ابتدا برای مطالبه­ی مهریه از طریق دفترخانه­ی ثبت کننده نکاح و اداره­ی ثبت اسناد درخواست صدوراجرائیه کند و مستقیما حق مطالبه­ی مهریه ازطریق دادگاه ندارد. همچنین درصورت لزوم مراجعه به دادگاه زوجه مکلف به پرداخت هزینه­ ی دادرسی براساس قیمت روز است که این مقرره با مقررات آیین دادرسی مدنی تعارض دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- اسدی، لیلا سادات و شکری، فرید. آیین دادرسی مدنی در دعاوی خانوادگی، چاپ اول، انتشارات جنگل، تهران،1393
- نجفی اسفاد، مرتضی، محسنی، فرید، حقوق اساسی جمهوری اسلامی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، فردافر،۱۳۸۸
- خائفیان، جواد ونوری، الهه و محمدی، امید، بررسی امکان تداخل صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده با مراجع دیگر، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، سال هجدهم، شماره هفتاد و دوم ، 1395
- دهخدا، علی اکبر.لغت نامه دهخدا، جلد سیزدهم، چاپ اول، تهران، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، 1373
- رمضان پور اردستانی، مرجان، تاثیر مقررات ثبتی بر مطالبه‌ی مهریه در قانون مدنی، اولین همایش حقوق و امور مدنی نطنز، 1395
- شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی- دوره پیشرفته، جلد اول، چاپ بیستم، تهران، انتشارات دراک، 1378
- صدرزاده افشار، سیدمحسن، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، 1380
- صفری، ناهید، آیین دادرسی دعاوی خانوادگی در قانون جدید حمایت از خانواده از منظر اصول خاص حاکم بر این دعاوی، فصلنامه فقه و حقوق خانواده، شماره هفتاد، ۱۳۹۸
- شهری، غلامرضا، حقوق ثبت اسناد و املاک، چاپ سی و هشتم، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، 1392
- فراهیدی، حلیل بن احمد. «العین»، چاپ اول، قم، مؤسسة دار الهجرة الهمزه، قم، 1367
- قبولی درافشان، محمدمهدی و محسنی، سعید، نوآوری‌های قانون حمایت خانواده مصوب 1391 در زمینه‌ی مقررات شکلی مرتبط با دعاوی خانوادگی، پژوهشنامه حقوق زنان- پژوهشکده‌ی علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شماره دوم،  1394
_کاتوزیان، ناصر، دوره‌ی مقدماتی حقوق مدنی- حقوق خانواده، چاپ هفتم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1389
_کریمی، عباس، آیین دادرسی مدنی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد، 1386
- محبی، مرضیه، نحوه‌ی وصول مهریه در  برنامه‌ی ششم، پایگاه تحلیلی خبری خانواده و زنان، 1390
- مدنی، جلال الدین، حقوقی مدنی، مقدمات محکیات، چاپ اول، تهران، انتشارات پایدار، 1382
- مسعودپور، رسول و رضایی مقدم، مهرداد، بررسی قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 و مقایسه‌ی آن با مقررات پیشین، فصلنامه‌ی داخلی کانون وکلای دادگستری، شماره شانزده، 1396
- منصوری، سعید، تراضی بر انصراف از صلاحیت نسبی، مدرسه حقوق، شماره هشتاد و دو، 1392
_  مهاجری، علی، مبسوط در آیین دادرسی مدنی، چاپ سوم، تهران، انتشارات فکرسازان، 1387
- نظام المالکی، جعفر و قربانی، صفورا، تحلیل حقوقی مطالبه و اجرای مهریه در اداره‌ی اجرای اسناد رسمی، سومین کنفرانس ملی هزار و سوم و علوم انسانی، شماره بیست و هشتم، 1396