کارآمدی اقتصادی به عنوان مبنای مسئولیت مدنی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد نجف‏آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‏آباد، ایران.

2 استادیار گروه حقوق، واحد نجف اباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

3 استادیار گروه حقوق، واحد نجف‏آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‏آباد، ایران.

10.22034/ejs.2024.430978.1635

چکیده

زمینه و هدف: در تحلیل اقتصادی نظام مسئولیت مدنی، از کارایی و کارآمدی اقتصادی به عنوان مبنای مسئولیت مدنی استفاده می‌شود. بر همین اساس هدف مقاله حاضر بررسی کارآمدی اقتصادی به عنوان مبنای مسئولیت مدنی است.

مواد و روش‌ها: مقاله حاضر نظری و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی است به بررسی موضوع مورد بحث پرداخته است.. مواد و داده‌ها نیز کیفی است و از فیش‌برداری در گردآوری مطالب و داده‌ها استفاده‌شده است.

ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است.

یافته‌ها: با توجه به اینکه دکترین حقوق ایران تاکنون تعریفی نسبت به مفهوم کارآمدی اقتصادی در قواعد مسئولیت مدنی ارائه نداده اند، چنانچه اراده شود یکی از مفاهیم ارائه شده توسط نظریه پردازان غربی انتخاب گردد، به نظر می‌رسد نظریه پوزنر به خاطر معایب کمتری که از سایر نظریه‌های موجود دارد، انتخاب مناسب تری باشد. برخلاف وضعیت بهینه پارتو، رسیدن به رفاه اجتماعی و افزایش آن را ممکن می‌داند و مانند معیار کالدور-هیکس، نیاز به ایجاد جایگزین برای ایجاد خسارت ندارد و نسبت به وضعیت برتر پارتو، راهکار مشخص‌تری ارائه می‌دهد. به همین جهت بر سایر نظریات برتری دارد.

نتیجه: مسئله در فرض حوادث یکجانبه و دوجانبه مختلف است. در حوادث یک جانبه، هم قاعده تقصیر و هم قاعده مسئولیت محض می تواند نتیجه بهینه اجتماعی را حاصل کند اما در حوادث دوجانبه قاعده تقصیر کاراتر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات