بررسی ادله اخذ اجرت نماز و روزه از منظر فقه اقتصادی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق واندیشه ی امام خمینی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 استادیار گروه فقه ومبانی حقوق اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

10.22034/ejs.2024.416198.1552

چکیده

زمینه و هدف: نماز و روزه استجاری یکی از موضوعات مهم و قابل‌بحث است که از منظر فقه اقتصادی مورد توجه و بررسی قرار نگرفته است. هدف مقاله حاضر بررسی ادله اخذ اجرت نماز و روزه از منظر فقه اقتصادی است.

مواد و روش‌ها: روش مقاله حاضر توصیفی تحلیلی است. مواد و داده‌ها نیز کیفی است و از فیش‌برداری در گردآوری مطالب و داده‌ها استفاده‌شده است.

ملاحظات اخلاقی: اصالت متن، رعایت شده است.

یافته‌ها: عبادت های استیجاری همواره مورد تایید فقهای امامیه بوده و اکثر علمای متقدم و متاخر صحت آن را پذیرفته اند اما به دلیل قصد قربت، دریافت اجرت با اشکال مواجه است. در واقع ایرادی که در نماز و روزه‌ی استیجاری پیش می‌آید این است که اخذ اجرت با قصد قربت منافات دارد و قاعده حرمت اخذ اجرت بر واجبات دلیل دیگری بر این است که نماز استیجاری صحیح نباشد.

نتیجه‌: مشهور فقها به دلیل ناتوانی و یا فوت شدن فرد، نمازه استیجار یرا جایز می دانندد اما قصد قربت و جایز نبودن دریافت اجرت برای عبادات واجب مانند نماز یومیه، ایجاد اشکل می‌کند. برای حل این اشکال از دید عموم فقها، وقتی کسی می‌خواهد برای میت نماز و روزه‌ انجام دهد به ‌قصد اجاره نباشد و کسی هم‌که شخصی را در نظر می‌گیرد تا اعمال عبادی و نماز و روزه‌ی میتی را به‌جا آورد اجرت برای او تعیین نکند بلکه چیزی را که در قبال انجام نماز و روزه به اجیر می‌دهد به‌عنوان هدیه باشد نه اجرت. در این صورت اشکال فوق برطرف می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات