معیار تعیین دیه در 1402 در مقایسه با سالهای قبل و پیامدهای آن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری الهیات و معارف اسلامی (فقه و مبانی حقوق و اندیشه های امام خمینی(ره))، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران.

2 استاد گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.

3 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی قم، قم، ایران.

10.22034/ejs.2023.405804.1484

چکیده

زمینه و هدف: دیه کیفر نقدی است که با هدف جبران خسارت و مجازات مرتکبان در شرع و قانون تعیین شده است. هدف از این پژوهش نحوه و معیار تعیین دیه است؛ زیرا مقدار دیه بنا به نظر فقها از موارد شش گانه تعیین می­شود و از نظر قانون مجازات مطابق با شرع است؛ اما در عمل بنابر تورم سالانة بانک مرکزی تعیین می­شود.
مواد و روش ­ها: این پژوهش از نوع نظری و روش آن به­ صورت توصیفی-تحلیلی است.
ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.
یافته­ ها: یافته ­ها حاکی از این است که مادة 549 قانون مجازات اسلامی موارد دیه را بنابر شرع انتخاب کرده است؛ اما قیمت یک­صد شتر با نرخ دیه تعیین ­شده توسط رئیس قوه قضائیه برابری نمی ­کند و جزئیات تعیین آن نیز بیان نمی­شود. در سال 1402 نرخ دیه با تغییر 50 درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است.
نتیجه: عدم شفافیت در تعیین میزان دیه توسط رئیس قوة قضائیه بر اساس معیار شرع یا قانون باعث تضییع حقوق زیان­دیدگان می­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات