تأثیر اقتصادی حقوق عمومی و توسعه آن بر جامعه

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

2 استادیارگروه علوم سیاسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی،قم، ایران.

3 استادیارگروه حقوق عمومی، دانشگاه امام باقر(ع)، تهران، ایران.

10.22034/ejs.2022.347113.1253

چکیده

زمینه و هدف: ابعاد اقتصادی حقوق عمومی از موضوعات مهم تأثیرگذار بر توسعه است که در این مقاله تلاش شده تأثیر آن بر جامعه بررسی شود.
مواد و روش‌ها: مقاله توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه‌ای استفاده ‌شده است.
ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است.
یافته‌ها: حقوق عمومی و توسعه آن از منظر اقتصادی بر جامعه بسیار تأثیرگذار است. ابعاد اقتصادی حقوق عمومی اعم از حمایت نهاد مالکیت، تقویت آزادی‌های اقتصادی و تضمین تناسب و برابری بر توسعه حقوق عمومی، و به دنبال آن توسعه جامعه تأثیرگذار است. زمانی که اصل مالکیت شخصی مورد حمایت است. آزادی تجارت و بازار آزاد در راستای رعایت حقوق افراد حکمرفا شود و دخالت‌های دولت تا حد زیادی محدود گردد؛ حقوق رقابت و برابری در کسب ‌و کار پذیرفته شود، ابعاد اقتصادی حقوق عمومی توسعه‌یافته و این امر تأثیرات مثبتی بر توسعه جامعه دارد.
نتیجه‌: تأثیر اقتصادی حقوق عمومی از موضوعات مهمی است که لازم است در فرایند توسعه جامعه مدنظر قرار گیرد. توسعه جامعه بدون توسعه حقوق عمومی اقتصادی امکان‌پذیر نیست. برای توسعه ابتدا باید بسترهای توسعه حقوق عمومی اقتصادی نظیر حقوق رقابت، تجارت آزاد و عدم‌ مداخله دولت و حمایت کامل از اصولی چون اصل مالکیت را فراهم کرد.

کلیدواژه‌ها


- احمدزاده بزاز، سید عبدالمطلب، «قانون اساسی و اصل آزادی تجارت»، مجله کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره سی و چهارم و سی و پنجم، 1379.
- افتخار جهرمی، گودرز، «حقوق بشر محیط‌زیست و توسعه پایدار»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره پنجاهم، 1388.
- باقری، محمود، «اقتصاد مبتنی بر بازار و کاستی‌های حقوق خصوصی»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، شماره بیست و سوم، 1385.
- بیات‌کمیتکی، مهناز، موهبتی، احسان، «حکمرانی خوب به‌مثابه هدف مشترک حقوق عمومی و توسعه»، نشریه پژوهش‌های حقوقی، شماره چهل و نهم، ۱۴۰۱.
- پروین، خیرالله، صانعی، مهدیه، «تحلیل حقوقی مداخله یا عدم‌ مداخلۀ دولت‌ها در نظام توسعه در حقوق اقتصادی عمومی»، مجله مطالعات حقوق عمومی، شماره اول، 1399.
- پروین، خیرالله، مبانی حقوق عمومی، چاپ اول، تهران، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، ۱۳۹۳.
- دسوتو، هرناندو، راز سرمایه (چرا سرمایه‌داری در غرب موفق می‌شود و در جاهای دیگر شکست می‌خورد»؟، چاپ اول، تهران، نشر نی، ۱۳۸۵.
- رس، کیومرث، تازیکی­نژاد، علی، «تحلیل اقتصادی حقوق اساسی»، فصلنامه حقوق اساسی، شماره نهم، 1387.
- رنانی، محسن، بازار یا نا بازار، بررسی موانع نهادی کارایی نظام اقتصادی در اقتصاد ایران، چاپ اول، تهران، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، ۱۳۸۹.
- شریف‌زاده، محمدجواد، نادران، الیاس، «تحلیل رویکرد اسلام در هزینه‌های مبادله (با تأکید بر نقش بازار و نهادهای حقوقی)»، مجله اقتصاد اسلامی، شماره سی و ششم، 1388.
- شهبازی، آرامش، «توسعه پایدار پایداری توسعه»، مجله حقوقی مرکز امور حقوقی و بین‌الملل ریاست جمهوری، شماره چهل و دوم، 1389.
- شهیکی تاش، محمد نبی، محمودپور، کامران، محسنی، حدیثه، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر شاخص رقابت‌پذیری کشورها با تأکید بر اقتصاد ایران»، سیاست­های مالی و اقتصادی، شماره یازدهم، 1394.
- صادقی مقدم، محمد حسن، غفاری فارسانی، بهنام، «روح حقوق رقابت (مطالعه تطبیقی در اهداف حقوق رقابت)»، مجله حقوقی دادگستری، شماره هفتاد و سوم، 1390.
- علاءالدینی، امیرعباس، حقوق رقابت (در آیینه تحولات تقنینی)، چاپ اول، تهران، مجد، 1391.
- علاءالدینی، امیرعباس، شیری، مهرزاد، «قواعد حقوق رقابت در ایران و تحولات آن در پرتو سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی»، قضاوت،‌ شماره هشتاد و هفتم، 1387.
- فروزنده، لطف‌الله، وجدانی، فؤاد، «سیاست‌گذاری عمومی چیست؟»، مجله اقتصاد سیاسی، شماره چهل و نهم، 1387.
- قاضی، ابوالفضل، بایسته‌های حقوق اساسی، چاپ سی و پنجم، تهران، نشر میزان، 1388.
- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، بایسته‌های حقوق اساسی، چاپ سی و هفتم، تهران، انتشارات میزان، ۱۳۸۹.
- کاتوزیان، ناصر، پیلوار، رحیم، «مالکیت و آزادی»، فصلنامه حقوق (مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی)، شماره اول، 1393.
- کفاش، ملیکا، صادقی، محمد، «بررسی تحلیلی تضمینات آزادی اقتصادی در نظام حقوق عمومی ایران (با تاکید بر برنامه­های پنج ساله توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی)»، پژوهشنامه بازرگانی، سال بیست و سه، شماره نود و سوم، 1398.
- مهرپور، حسین، مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ پنجم، تهران، نشر دادگستر، ۱۳۹۳.
- مؤذنی، روح‌الله، حقوق عمومی اقتصادی مطالعه تطبیقی ایران و فرانسه، چاپ اول، تهران، مجد، ۱۳۹۳.
- مؤذنی، روح‌الله، حقوق عمومی اقتصادی مطالعه تطبیقی ایران و فرانسه، چاپ اول، تهران، مجد، ۱۳۹۳.
- مؤذنی، روح‌الله، اصول حقوق عمومی اقتصادی، چاپ دوم، تهران، مجد، 1391.
- ویژه، محمدرضا، مهدوی زاهد، مهدی، «آسیب‌شناسی آموزش و توسعه‌ی حقوق عمومی در ایران به مثابه دانشی راهبردی»، مجله راهبرد، شماره هفتاد و ششم، 1394.
- ویژه، محمدرضا، «تحلیلی بر تدوین و اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه حقوق عمومی اقتصادی، فصلنامه علمی تخصصی حقوق عمومی»، شماره‌های ششم و هفتم، ۱۳۸۸.
- هاشمی، سید محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد اول، چاپ یازدهم، تهران، انتشارات میزان، 1391.
- هاشمی، سید محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، چاپ بیست و یکم، انتشارات میزان، ۱۳۸۹.
- هداوند، مهدی، «درآمدی بر مقررات­گذاری اقتصادی»، نشریه مجلس و پژوهش، شماره پنجاه و ششم، 1387.