بررسی نهاد قضاوت از منظر فقه تربیتی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/ejs.2022.342970.1234

چکیده

زمینه و هدف: بحث قضاوت و فقه تربیتی از موضوعات مهمی است که نیازمند مداقه و بررسی است. هدف نویسنده در مقاله حاظر این است که ویژگی‌های قاضی و آداب قضاوت به‌عنوان مهم‌ترین مباحث نهاد قضاوت از منظر فقه تربیتی مورد بررسی قرار گیرد.
مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه‌ای و فیش برداری استفاده ‌شده است.
ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است.
یافته‌ها:، ویژگی‌های قاضی به‌عنوان مهم‌ترین رکن قضاوت شامل بلوغ به معنای کسب کمال، عقل در معنای رشد و عقل اکتسابی، ایمان و عدالت است. ویژگی‌های مورد اشاره از منظر فقه تربیتی، جنبه تربیت و آموزش دارد زیرا تربیت و آموزش انسان و تحقق کمال وی در یک سیر تکاملی روی می‌دهد. همچنین آداب قضاوت مانند نظم و انضباط در رسیدگی به دعوی، امانت‌داری و حفظ اسرار، رعایت مساوات، عدم قضاوت در حالت خشم تشویق به صلح و سازش جنبه آموزشی و تربیتی دارد و بر اساس فقه تربیتی تحقق آداب مورداشاره، نیازمند آموزش است.
نتیجه‌گیری: بهره‌گیری از فقه تربیتی با توجه به دامنه گسترده آن در راستای تقویت نهاد قضاوت و آموزش آداب قضاوت می‌تواند نقش مهمی در تربیت قضات متعهد و در نتیجه تحقق دادرسی عادلانه و منصفانه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها