TY - JOUR ID - 165944 TI - بررسی امکان به‌کارگیری قراردادهای مشتقه در بازارهای مالی از منظر فقهی و حقوقی JO - فصلنامه علمی مطالعات فقه اقتصادی JA - EJS LA - fa SN - 2676-7163 AU - چهره نژاد, صغری AU - اندرز, داود AU - لطفی, علیرضا AD - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران AD - استادیار گروه حقوق، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران AD - استادیار گروه حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 4 IS - 4 SP - 145 EP - 166 KW - قراردادهای مشتقه KW - بازار مالی KW - اختیار معامله KW - معاملات آتی KW - معاملات سلف DO - 10.22034/ejs.2023.349899.1260 N2 - زمینه و هدف: قراردادهای مشتقه برای رونق بازار بورس و پویایی اقتصاد کشور ضروری است. با این حال مفهوم و ماهیت فقهی و حقوقی این قراردادها در بازارهای مالی محل بحث و نظر است و در این مقاله تلاش شده به این مهم پرداخته شود.مواد و روش‌ها: مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع­آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای استفاده ‌شده است.ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت‌داری رعایت شده است.یافته‌ها: مهم‌ترین ایراد و اشکال وارده به قراردادهای مشتقه در بازارهای مالی، غرری بودن. معلوم نبودن مورد معامله و جهل نسبت به مشخصات آن و پرریسک بودن معامله، مشروعیت معاملات و قراردادهای مشتقه را زیر سؤال می‌برد. زیرا بر اساس فقه و حقوق ایران لازم است مورد معامله شفاف و مشخص بوده یا حداقل وضعیت کلی آن روشن و مشخص باشد.نتیجه‌گیری: امکان به‌کارگیری قراردادهای مشتقه در بازارهای مالی از منظر فقهی و حقوقی وجود دارد زیرا ریسک و عدم اطمینان را نمی‌توان از بازارهای مالی و اقتصاد جدا کرد. قراردادهای مورد اشاره ایجاد شدند تا ریسک در بازارهای مالی را کنترل و کاهش داده و آن معاملات را به سطح معقولی برسانند که مورد پذیرش عرف است. در این صورت معاملات مذکور غرری نبوده و از منظر فقهی و حقوقی بلامانع است. UR - https://journal.ihrci.ir/article_165944.html L1 - https://journal.ihrci.ir/article_165944_7160763c26a2cdf0bc56e660fcf735ee.pdf ER -